29/10/2014

Malizé sominn kréol

Po lo ti pé bann kréolèr i sobat ankor tousèl dann fénwarsité ou sakinn son koté po nout lang kréol, zourné 28 oktob 2014 lé in zourné kom tout zourné, mé la pa bézwin atann in zourné, pa bézwin domand larzan sibvansyon po giny fèt sa, mé toultan fo nou sobat èk fyèrté po nout lang kréol rénioné, pa bézwin vann nout lam kréol. Kom toulézan i pas la pomad anfinn kont na pwin gran soz lé fé po la sominn kréol dan nout péi kiswa koté bann militan kiltirèl, zasosyasyon idantitèr, kiswa bann désidèr politik, parlpi bann média sominn kréol lé pa zot kari, lé dir po anvalé na pwin okin radyo, télé, zournal i fé tro in kont èk sa, zot la pa la èk sa. 

Dann péi Larénion ousa mazorité domoun i koz kréol na pwin okin radyo, télé kréol i fèt sa, si néna lé folklorik zis po fé rir la gèl.

Lo batay kiltirèl lé ankor lwin po ginyé ?

Félix po Lang Kréol Larényon


Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Rédaksion Lang Kréol Larényon 

Nout fèt kréol i foulkan

Alor partou dan lo Mond ousa Lang Kréol lé kozé kan i ariv sominn kréol é lo 28 oktob Zourné Intèrnasyonal Kréol lé mi an valèr isi Larényon koméla lé dann fénwar na pi in zasosyasyon kiltirèl i tyinbo zourné-là po tyinbo sanm astèr lé inndé Méri na lanvi i organiz dan zot fason si dann zané 80 in ti pé avan navé in groupaz militan  té sobat po sa zordi na pi riyin lo milié kiltirèl lé divizé sakinn lé kosté èk in politikèr tout bord na pi inn i fé in kont èk sa la minm ont koz si zourné kréol 28 oktob si néna i fé lé sakinn dan son kwin i di minm po kosa ankor in zourné kréol ala ousa lo koté nout kiltir i foulkan é lé touzour dan la min bann dominèr lé anplas si mwin na vé mwayin mwin noré kontinyé tyinbo zourné kréol mé kan lé kaniki lé dir parlpi sat i diriz anou zot i makot po pas in pé la pomad plis lé dann fénwar i aranz azot po zot nout langkozé i dwa rès dann fénwar sat lé pli grav ankor néna militan té sobat po  lo 28 oktob i di pokosa ankor fèt sa ladi kréol i koz toulézour mé ma di so bann militan lo kor largé lé inportan fèt sa é fé konèt bann zénérasyon i lèv si la pa nou i fé fo pa kont si lo sistèm anplas. Zot la vi mwin la vé lans in kominiké po di si néna in bouzé po sominn kréol fé konèt amwin bin dapré mwin na vé pwin riyin organizé par bann zasosyasyon kiltirèl ou si néna dawar mon sit wèb i ral pa zot. Minm si bann militan la larg lo kor mwin va kontinyé tyinbo nout kiltir é sobat po nout lang alor tank mwin sra kap kontinyé tyinbp kont si mwin dosi mon bann sit wèb po kontinyé nout rézistans kiltirèl é inform azot.

Félix résponsab Lang Kréol Larényon

Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Lang Kréol Larényon 

Kréol inn Lang

Kréol in lang kom tout lang
Po giny lir é ékri
Fo aprann konm tout lang po arèt ékri ninport koman é an makotaz
Alor tou sat i rotrouv azot tèrla Lang Kréol Larényon lé po zot é i sobat po ke i mèt anlèr lo grafi (KWZ) 83 é 77

Félix résponsab Lang Kréol Larényon


Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Lang Kréol Larényon 

Grafi mi ansèrv po ékri kréol dosi mon Blog é Paz



Grafi kréol rénioné ansèrvi tèrla sra lékritir kWZ (83) é 77 lé lo grafi mi rotrouv amwin po ékri mon bann kozé alor po zot byin konèt dosi Blog Lang Kréol Larényon sra lo grafi 77 é 83 sra ansèrvi mwin lapa in lamontrèr mé in militan in défansèr i sobat po mon Lang kréol Rénioné mi èspèr é mi di azot komsa po pa i fé larlikaz antronou kan zot i vyin tèrla vyin pa po kritiké é donn amwin konsèy po koman fo ékri kréol. Alor si ral azot lo grafi mi ansèrv po ékri dosi mon Blog é Paz rès, si ral pa zot i obliz pa zot kal tèrla.


Félix résponsab Lang Kréol Larényon


Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Lang Kréol Larényon 

21/10/2014

Kisa ilé Paz Lang Kréol Larényon ?

Po Tyinbo Nout Lang Kréol Rényoné

Lé èk kontantman mi akèy azot si mon Paz si nout Paz Lang Kréol Larényon.
Po sobat po nout Lang Kréol Rénioné, po pa nout lang i mor. Po pa nout lang i tinn é lès nout bann zanfan san in léritaz lingwistik.
Lang kréol Larényon lé mi dobout par Félix.C militan kiltirèl rénioné i sobat po la lang kréol dopi lontan.
Lang Kréol Larényon lé ékri an kréol rénioné. Mé li lé pa fermé si lé zot lang.
Lang Kréol Larényon lé in Paz lib é laïk, li done ali lo drwa done son kozman si politik kiltirèl nout péi Larénion. 

Po konèt : Tout zartik avan mèt si Lang Kréol Larényon lé kontrolé. Bann kozman difamatwar, rasis, zénofob lé rofizé.

Bon koudzyé si Lang Kréol Larényon…


Rèsponsab lo Blog : Félix.C 

Ou vizit la bien fé plézir amwin

* In Blog an Kréol Rénioné

*Tout roprodiksyon, kopiaz, kisoi tèks, foto, fo domann lotorizasion lo rèsponsab lo blog.
Félix.C rèsponsab Lang Kréol Larényon

20/10/2014

Farfar bann mo Kréol Rényoné


Bann Mo Kréol Rénioné

An Finfon Larénion : Dan tout Larénion
Bardzour : Kan lo zour i koman zis kléré
Bouzaron : Lo vant
Boukan : Ti kabane an pay
Bornaz La ras : (Ségrégation)
Baroté : In ponyé liv
Boukar : Maladé
Démavouz : Tir lo sor dobout, drwatt, komkifo
Dada : Frèr
Farfar : a) In lèspès létazèr anlèr fwayé fé boi po fé kui manzé
b) In magazin ousa  i ramas maï, pistas, tousala…
Frodèr Foré: (Braconnier)
Fénésans : Créer
Fangok: In grat, in gratfèr po zardin 
Gonydaman: Zézèr, lémé
Gougnard: (Dénigré)
Kalyanon: Maryaz Indyin
Kasanfèr: CRS, babilone
Kolovi: Sèrpan (Bal Tamoul)
Kwinvi : Kartyé
Kréolèr : Domoun i vanz po la lang kréol
Mazonm : In zonm lé for
Maoul: Ti blan léo, yab
Mouramour: Dousman
Moulal : La fimé si fil bib, lé pandiyé dan la kizine
Mafane: Brèd (Brèd mafane) brèd néna in gou pikan
Pwindvizé : Sa ou kont fé
Patat avélé : Patat èk Dolé
Sobatkoz : Débat
Simandèf : In sèf bann maron
Tramay : In filé po alé pésé
Tinga: Koko
Voukbé: Lo vant lé byin plin minm, i domann po pété 
Voulvoul: Larzan
Vadé: Bonbon piman
Vaniki : (Débarasser)
Oulpati : Baton lansan

Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Lang Kréol Larényon 

Lalfabé Kréol Rényoné


Lalfabé :

A, B,S, D, E, F, G, Z, I, K, L, ,M, N, O, P, R, T, V, OU,Y,W.

Konsone

B: Ba                                                 P: Payanké
D: Dalon                                           R: Risar,  rézin        
F: Filao                                             S:  Salté
G: Gitar                                           T: Tant,baro
K: Kèlkèl                                          V: Varang
L: Liv, pilon                                     Z: Zaran
M: Mizèr, manzé                             N’ : sin’yatir, montan’
N: Nako                                            Ĝ: lanĝ, vavanĝ, zépiĝ                               

Demi – Konsone

W: Wi, wa, wé, wiski,vakwa, zimbawé
Y: Yapana, févriyé,tramay, riyin,

Vwayèl

A: Alambik, lalanbik,takamaka
É:  Dézosé,ralé
È: Zézèr, sikèt
I: Zistis, sétaki
O: Lokal, solèy
OU: Sabouk, boul, sounouk, sousou

Vwayèl i  pronons dann né 

AN : tanzantan, fanzan
IN : rokin, plantin
ON : momon, bonbon

Nou va ansèrv so lèt ‘’E’’ po mèt si lo finisyon bann son, i sort dan né

ANE : damzame
INE : kine
ON : tone

Lalfabé i sort dann liv «Inndé Tiktak Po Aprann Ekri Rényoné’’
Lamontrèr : Franswa Sint Omèr
Ek Lantouraz Dalon  ‘’C.D.P.S’’ (Centre Pour Le Développement  Et La Promotion Sociale)’’ po zot konèt  zordi la fine fèrmé’’

Rédaksion Lang Kréol Larényon


Rapèl po zot konèt :

* Tout roprodiksyon kopiaz, kiswa tèks, foto, fo domann lotorizasyon lo rèsponsab lo Sit Wèb.

Lang Kréol Larényon